BBC
نرگس محمدی، فعال حقوق بشر سیاسی در نامه‌ای از زندان «تعرض جنسی به زنان معترض را ابزاری برای سرکوب معترضان دانسته است».
خانم محمدی در این نامه که به طور اختصاصی در اختیار بی بی سی قرار گرفته، جزئیات تازه‌ای از آزار جنسی و فیزیکی زنان را نوشته است: «در روزهای اخیر تعدادی از بازداشت شدگان وقایع اخیر از محل دستگیریشان در خیابان ها و از سلول‌های انفرادی بندهای امنیتی اوین و برخی بازداشتگاههای نامعلوم و از زندان قرچک ورامین به بند عمومی زندان اوین منتقل شده اند که روایت های تکان دهنده ای‌از شیوه تعرض به زنان دارند.»
خانم محمدی در این نامه تعرض به زنان معترض را «جنایات حکومت» توصیف کرده که «افشا نکردن آن موجب تداوم این شیوه سرکوبگرانه علیه زنان» میشود.
نرگس محمدی یکی از روایات را چنین بازگو می‌کند: «یکی از این دختران پس از بازداشت در تجمعات اعتراضی توسط دو نیروی امنیتی سوار موتور می شود. یک مامور در جلو می‌نشیند و یک مامور در عقب می نشیند و دختر در میان راه بارها مورد اذیت و آزار و تعرض جنسی قرار می گیرد.»
در روایتی دیگر: «یکی دیگر از زنان بازداشتی حکایت کرده است که در سلول بازجویی در زندان قرچک مورد تعرض فیزیکی از ناحیه سینه‌هایش توسط بازجو قرار می‌گیرد که پس از داد و فریاد او، بازجو از سلول بیرون می رود.»
در این نامه خانم محمدی همچنین به نحوه بازداشت یکی از فعالان شناخته شده زن اشاره می کند که «آثار کبودی و زخم بر روی شکم و دور مچ دست و پایش دیده می شد. حین انتقال به زندان با دستبند یک دست و پایش را به گیره‌های بالای سرش در ماشین بسته بودند و در حالتی که او آویزان بوده با دست مورد تعرض جنسی قرار گرفته است.»
در این نامه خانم نرگس محمدی به اعزام زنان بازداشتی به اداره آگاهی شاپور اشاره می‌کند و می‌نویسد: «آگاهی شاپور یکی از بدنام ترین و مخوف ترین بازداشت گاه‌های تهران است و ضرب و شتم و آویزان کردن و شکنجه‌های فیزیکی برای اقرار گرفتن و اعتراف در آن امری رایج است و آمار چشمگیری از کشته شدگان در بازجویی ها را دارد.»
این فعال حقوق بشر در ادامه افزوده: « با وجود گزارش کردن این موارد به مسئولان مربوطه، هیچگونه پیگیری از سوی آنها صورت نگرفته است.»
او به دادخواهی زندانیان از حشمت‌الله حیات‌الغیب، رییس سازمان زندان‌های تهران، کاظم قریب آبادی مسئول حقوق بشر قوه قضائیه و زهره الهیان نماینده مجلس اشاره می‌کند که «نه تنها بی تاثیر بوده است، بلکه صدا و سیمای حکومتی حکومت در برنامه ۲۰:۳۰ این اتفاقات را را تکذیب کرده و پس از اعتراض بازداشتی ها به این نوع برخورد ویدا ربانی و مژگان اینانلو که از جمله معترضان بودند، از زندان قرچک به اوین متقل کرده‌اند تا اعتراضشان شنیده نشود.»
خانم محمدی با اشاره به اینکه «کشور من ماه‌ها است که شاهد خیزش عظیم مردمی و اعتراضات گسترده خیابانی است»، حضور زنان در این مبارزات را تاثیرگذار خوانده و نوشته: «حکومت استبدادی زن‌ستیز برای همین برخورد خشونت آمیز با زنان را شدت بخشیده است.»
آزاده دواچی، کنشگر حقوق زنان در گفتگو با بی بی سی می گوید: «استفاده از خشونت جنسی و تعرض به زنان زندانی، یکی از ابزارهای دیرینه جمهوری اسلامی برای تحت فشار قرار دادن زنان و خانواده‌هایشان است. این مساله از آن جا اهمیت دارد که تعرض جنسی به زنان، همیشه نوعی شرم و تابو در فرد و خانواده و جامعه را به وجود می‌آورد.»
او در ادامه می‌گوید: «زنان قربانی و خانواده‌هایشان تمایل چندانی به بیان آنچه بر آنها گذشته است ندارند و بازگویی آن تابو و شرم چه در خانواده و چه در جامعه محسوب می شود. با آگاهی از این مساله ، بدن زنان به ابزاری برای تحت فشار قرار دادن تبدیل می شود ، ابزاری که کا رآیی خود را در بخش وسیعی از لایه های جامعه نشان می‌دهد و می تواند سرکوب زنان را برای ادامه اعتراضات تحت تاثیر قرار دهد.»
پیش از این هم شبکه خبری سی‌ان‌ان با انتشار یک گزارش تحقیقی از «تعرض جنسی و تجاوز» به بعضی از بازداشت‌شدگان اعتراض‌های اخیر در زندان‌های ایران خبر داده بود.
سی‌ان‌ان این گزارش را با استناد به شهادت تعدادی از بازداشت‌شدگان آزاد شده یا منابع بیمارستانی منتشر و تایید کرده بود که زنان جوان و دختران و پسران نوجوان در زندان‌ها مورد تجاوز قرار گرفته‌اند.
علیرغم محدودیت رسانه‌ها، سی‌ان‌ان از ۱۱ مورد خشونت جنسی علیه معترضان در زندان های ایران مطلع شده و توانسته بود تقریبا نیمی از آنها را تایید کند.
در این گزارش به نقل از یکی از قربانیان نوشته شده «بازجو آنها را از بازداشتگاه به اتاق کوچک‌تری منتقل می‌کرد و آنجا به آنها تعرض جنسی می‌شد.»
در این گزارش به پرونده آرمیتا عباسی هم اشاره شد که پیشتر قوه قضائیه نیز نام او را برده بود. پس از آغاز اعتراضات آرمیتا عباسی در شبکه‌های اجتماعی به صراحت از حکومت جمهوری اسلامی انتقاد کرده بود. سی‌ان‌ان از اعمال «وحشیانه جنسی» نیروهای امنیتی در این پرونده گزارش داد.
مولوی عبدالحمید، امام جمعه اهل سنت زاهدان هم در این باره گفته بود بر اساس اخبار و روایت برخی از محبوسین به برخی از زندانیان زن «تعرض» صورت گرفته است.
او در توییتی نوشت «اخباری مبنی بر تعرض جنسی به زندانیان زن به قصد تحقیر، سرکوب و اعتراف اجباری در رسانه‌ها بازتاب یافته و روایت برخی از زندانیان مؤید این امر است.»
نرگس محمدی پیش از این هم در چند مورد از روایت های ثبت شده در کتاب “شکنجه سفید”، اشاراتی صریح به تلاش‌های بازجویان برای آزار جنسی زندانیان زن داشت.
نیلوفر بیانی از متهمین پرونده زندانیان محیط زیستی هم در شرح حالی از خود نوشته بود که «بازجویان اطلاعات سپاه برای گرفتن اعترافات ساختگی او را تهدید به شکنجه‌های فیزیکی و جنسی کرده اند.»
نرگس محمدی در ادامه نامه خود می‌نویسد: «روز سه شنبه در حیاط زندان مشغول بازی والیبال بودیم که یکی از بچه‌ها خبر انتخاب نیلوفر بیانی، سپیده قلیان و من را از طرف بی بی سی به عنوان زنان شجاع داد. از اینکه در بین صد زن برتر شجاع و تاثیر گذار جهان قرار گرفته‌ایم، احساس قدرت بیشتری کردیم.»
خانم محمدی در اشاره به پیشرو بودن زنان در جنبش اعتراضی اخیر ایران می‌نویسد: «در آن شب به فکر این بودم که شجاعت به عنوان یکی از فضایل انسانی، قابل احترام و تمجید و باعث رشد فرد است.»
به نوشته این فعال حقوق بشر: «اگر رسانه‌ها نبودند بسیاری از وقایع و جنبش‌ها و افراد مبارز به رغم شجاعت و ایستادگی و آرمانخواهی؛ چنین تاثیری در جهان پیرامونشان نمی‌گذاشتند و تعداد بیشتری از آدم های فعال و مبارز زندگیشان به راحتی از دست می رفت.»
بی‌بی‌سی بیست روز پیش فهرست خود از ۱۰۰ زن الهام‌بخش و اثرگذار در سراسر جهان را منتشر کرد.
این فهرست نشان‌دهنده نقش زنان سراسر جهان در کانون درگیری‌ها در سال ۲۰۲۲ است – از معترضان زن که دلیرانه خواهان تغییر در ایران هستند تا زنان حاضر در جنگ و مقاومت در اوکراین و روسیه.
در این فهرست از ایران، گوهر عشقی، رویا پیرایی، سپیده قلیان، نیلوفر بیانی، الناز رکابی، نازنین زاغری، زارا محمدی، نرگس محمدی، زری امیرابراهیمی و لیلی انتخاب شده‌اند.
لیلی، یکی از تصاوير نمادین اعتراض‌های جاری در ایران، زنی جوان است که از او فیلمی گرفته شده که موهای خود را به شکل دم اسبی می‌بندد و آماده ادامه اعتراض در خیابان میشود. عکس او نماد شهامت معترضان ایرانی شد ولی هویت او با حديث نجفی، که در طی تظاهرات معترضان کشته شد، اشتباه گرفته شد.
زن واقعی پشت این عکس در گفت‌وگو با بی‌بی‌سی گفت که «برای آدم‌هایی مثل حدیث نجفی و مهسا امینی خواهد جنگید». او گفت که ما از رژيم ايران «با تهدید به کشته شدن نمی‌ترسیم. ما به آزادی ایران امید داریم.»
