فراز و فرودهای برابری جنسیتی در سال ۲۰۲۱/ الهه امانی
سال ۲۰۲۱ یکی از چالشبرانگیزترین سالها برای زنان در جهان بود. همهگیری کرونا آسیبپذیری زنان را بیشتر کرد و شکافهای اقتصادی، اجتماعی را تعمیق بخشید. در سطح جهان شرایط کار برای زنان در پرتوی افت اقتصادی محدودتر شد. مشاغل زنان در بخشهای خدماتی در کنار ریزش شدید مشارکت اقتصادی زنان در بخش غیررسمی اقتصاد بیشترین آسیبها را در بر داشت. علاوه بر بار اقتصادی مصائب و فرایندهای همهگیری، میزان مراقبتهای بدون دستمزد و فشار کار در منزل به دلیل بازماندن کودکان از مدرسه، نیازهای مراقبتی از افراد مسن و بیماران، مسئولیت رسیدگی به آموزش در فضای مجازی و غیره زنان جهان را در تمام کشورهای جهان با شرایطی سختتر و چالشبارتر از گذشته مواجه کرد. سازمان ملل در یک گزارش آماریِ بیستونه صفحهای به بررسی بار اقتصادیــاجتماعی کرونا بر زنان و تعمیق شکافها و پررنگکردن تبعیضهای جنسیتی در چهلوپنج کشور جهان، در پنج حوزه به تعمیق این شکافها پرداخته:
۱. مشکلات اقتصادی و حضور کمرنگتر در بازار کار ، ۲. مراقبت از بیماران و کار خانگی بدون دستمزد ، ۳. رفاه و سلامت عاطفی و جسمی ، ۴. دسترسی به کالا و خدمات ، ۵. اقدامات امدادی و حمایتهای اجتماعی
در این گزارش جامع به روشنی نشان داده شده که بار گران این پنج حوزه به طرز چشمگیری بر دوش زنان سنگینی میکند و گامهای آهسته و کوچک در زمینهی کاهش این شکافها در طول دو سال گذشته پاسخگوی نیازها نبوده. زنان در سطح جهان در طول دوازده ماه اول همهگیری کرونا هشتصدمیلیارد دلار به علت ریزش مشارکت اقتصادی از دست دادهاند. مدیر اجرایی آکسفام (OXFAM) بینالمللی که یکی از نهادهای سازمان ملل است که روی عدالت اجتماعی، فقر و محیط زیست فعالیت میکند، برآورد میکند که اگر زنان جهان شصتوچهارمیلیون شغل در سال ۲۰۲۰ از دست دادهاند، انتظار میرود آمار ازدستدادن مشاغل زنان در سال ۲۰۲۱ نیز آهنگ رشد فزایندهای داشته باشد. (۱)
اگر شکاف ریزش مشارکت اقتصادی در مقایسه بین زنان و مردان در بازار رسمی کار حدود دودرصد باشد، در بخش غیررسمی اقتصاد که هفتاددرصد صنایع خدماتی، مراقبتهای اجتماعی، بهداشتی و کارهای باحقوق و دستمزد پایین را شامل میشود، ریزش مشارکت زنان به مراتب فزونتر است؛ همچنین بر اساس گزارش مشروح مؤسسهی مکنزی (McKinsey & Co) در طول دوران کرونا زنان شاغل سه برابر مردان در فضای خصوصی خانه مسئولیت داشتهاند و به علت فشار این مسئولیتها از هر چهار زن، یک زن ــچنانچه شاغل بودهــ به ترک مشاغل خود فکر کرده. از اینرو اگرچه کاهش چشمگیر مشارکت اقتصادی زنان در سطح جهان عمدتاً به دلیل وزنه و حضور سنگین زنان در بخشهایی از اقتصاد است که بیشترین صدمه را دیدهاند، فشار سنگین و نابرابر بار مسئولیتها در حوزهی خصوصی خانواده نیز میتواند در این کاهش و افزایش سهم داشته باشد.
ادامه در ماهنامه "خط صلح"